Fotowoltaika on-grid vs. off-grid.

W dzisiejszych czasach rośnie zainteresowanie źródłami odnawialnej energii. Jednym z najbardziej popularnych rozwiązań jest fotowoltaika. Jeśli zastanawiasz się nad wyborem instalacji fotowoltaicznej dla swojego domu, zapewne stoisz przed wyborem – system on-grid czy off-grid? W tym artykule przybliżymy Ci oba te rozwiązania i postaramy się pomóc Ci podjąć świadomą decyzję.

Fotowoltaika on-grid – zasada działania

System fotowoltaiczny on-grid, czyli taki, który jest podłączony do publicznej sieci energetycznej, jest popularnym wyborem wśród właścicieli domów, którzy pragną wykorzystywać odnawialne źródła energii. Kluczowym elementem takiej instalacji jest falownik sieciowy, który umożliwia przesyłanie prądu wyprodukowanego w ogniwach solarnych do sieci. To rozwiązanie ma istotne konsekwencje dla sposobu, w jaki zarządzasz wyprodukowaną energią i jak jesteś za nią wynagradzany.

Zalety systemu on-grid

Wykorzystanie nadwyżek energii

W systemie on-grid energia produkowana przez panele jest zużywana na bieżąco. Ewentualne nadwyżki prądu są automatycznie przekazywane do zakładu energetycznego, co oznacza, że Twoja instalacja może przynosić dodatkowe korzyści finansowe.

Różne systemy rozliczeniowe

• net-metering: Dla instalacji zgłoszonych przed 31 marca 2022 r., funkcjonuje system opustów, gdzie możesz odbierać 80% (dla instalacji do 10 kW) lub 70% (dla instalacji od 10 do 50 kW) wyprodukowanej nadwyżki, gdy Twoje zapotrzebowanie na energię przekracza jej produkcję. Jest to szczególnie korzystne dla mniejszych, domowych systemów fotowoltaicznych, które nie generują dużej nadwyżki energii. W tym systemie sieć pełni funkcję „wirtualnego magazynu”, zatrzymując pewien procent energii na swoje potrzeby. Dzięki temu można zmniejszyć zależność od sieci, zwłaszcza w okresach większego zapotrzebowania na energię.
• net-billing: Dla instalacji zgłoszonych po 1 kwietnia 2022 r., nadwyżki energii są sprzedawane po miesięcznej stawce Rynkowej Ceny Energii (RCEm). To pozwala na bardziej elastyczne i zależne od rynku zarządzanie wyprodukowaną energią. Utworzony w ten sposób depozyt prosumenta służy do rozliczeń za energię pobieraną z sieci. W praktyce oznacza to, że prosument może efektywnie zarządzać swoim budżetem na energię, dostosowując wydatki do bieżących cen rynkowych. Net-billing umożliwia użytkownikom korzystanie z wahania cen energii, potencjalnie zwiększając korzyści finansowe w porównaniu do tradycyjnego modelu net-metering. Jest to rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla osób śledzących rynek energii i chcących maksymalizować zwrot z inwestycji w fotowoltaikę.

Bezpieczeństwo

W przypadku awarii sieci falownik automatycznie odłącza instalację fotowoltaiczną, zapewniając bezpieczeństwo i unikanie ryzyka zwarcia.

Fotowoltaika off-grid – jak działa?

System off-grid, czyli instalacja fotowoltaiczna niepodłączona do publicznej sieci energetycznej, zapewnia wysoki poziom niezależności energetycznej. Kluczowym elementem takiej instalacji jest magazyn energii, który umożliwia gromadzenie nadwyżek energii elektrycznej wytworzonej przez panele, lecz niezużytej na bieżące potrzeby. To rozwiązanie jest idealne w miejscach, gdzie dostęp do infrastruktury energetycznej jest ograniczony, na przykład w odległych, górskich terenach lub przy domkach letniskowych.

Zalety systemu off-grid

• Niezależność od sieci: Główną zaletą systemu off-grid jest niezależność od zewnętrznych źródeł energii, co oznacza mniejszą wrażliwość na fluktuacje cen prądu czy awarie sieci energetycznej.
• Wykorzystanie nadwyżek energii: Nadwyżka energii elektrycznej przechowywana w magazynie może być używana w dowolnym momencie, na przykład w nocy, kiedy panele fotowoltaiczne nie wytwarzają prądu.
• Optymalne rozwiązanie w odosobnionych lokalizacjach: W miejscach, gdzie podłączenie do sieci energetycznej jest utrudnione, system off-grid staje się nie tylko wygodnym, ale często jedynym możliwym rozwiązaniem.

Ograniczenia i wyzwania

Jednak system off-grid, choć wydaje się najlepszą opcją, nie jest pozbawiony ograniczeń:

• Ograniczona pojemność magazynów energii: Jednym z głównych wyzwań w systemie off-grid jest ograniczona pojemność magazynowania energii. Jeśli zapotrzebowanie na energię przekracza możliwości magazynu, może dojść do przerw w dostawie prądu.
• Zależność od warunków pogodowych i lokalizacji: Efektywność fotowoltaiki w systemie off-grid jest silnie uzależniona od warunków pogodowych i umiejscowienia instalacji. W miejscach zacienionych, na przykład w pobliżu lasów, możliwości gromadzenia energii mogą być ograniczone.
• Potrzeba dokładnego planowania: Użytkowanie systemu off-grid wymaga starannego zaplanowania, szczególnie w kontekście zaspokojenia indywidualnych potrzeb energetycznych oraz oceny możliwości magazynowania energii.

Który system jest dla Ciebie?

Decyzja o wyborze systemu fotowoltaicznego on-grid czy off-grid powinna być uzależniona od kilku kluczowych czynników. Każdy z tych systemów ma swoje unikalne zalety i ograniczenia, a wybór będzie różnił się w zależności od indywidualnych potrzeb, celów i warunków lokalizacyjnych.

Odległa lokalizacja? Off-grid może być rozwiązaniem

Jeśli Twój dom znajduje się w miejscu, gdzie dostęp do publicznej sieci energetycznej jest ograniczony lub niemożliwy, system off-grid wydaje się jedynym rozsądnym rozwiązaniem. Instalacja off-grid zapewnia pełną samowystarczalność energetyczną, co jest kluczowe w odległych, izolowanych lub trudno dostępnych lokalizacjach.

On-grid oznacza niższe koszty początkowe

Instalacje on-grid są z reguły mniej kosztowne w instalacji niż off-grid. Nie wymagają one zakupu dodatkowych komponentów, takich jak magazyny energii, co obniża początkowy koszt inwestycji. Dodatkowo, dzięki możliwości sprzedaży nadwyżek energii do publicznej sieci, mogą one nawet generować dodatkowy dochód.

Cel inwestycji: całkowita niezależność energetyczna czy elastyczność?

Jeśli priorytetem jest dla Ciebie niezależność od publicznej sieci energetycznej, możliwość uniknięcia przerw w dostawie prądu i odporność na zmiany cen energii, system off-grid będzie najlepszym wyborem. Taki system wymaga większych początkowych inwestycji i bardziej zaawansowanego planowania, ale zapewnia całkowitą niezależność.

System on-grid z kolei jest idealny, jeśli szukasz rozwiązania elastycznego, które umożliwi Ci korzystanie z energii elektrycznej zarówno z własnej instalacji fotowoltaicznej, jak i z publicznej sieci. Ta opcja jest szczególnie atrakcyjna, gdy Twoje zużycie energii jest wysokie, a możliwości inwestycyjne ograniczone.

Podsumowanie

Artykuł ten skupia się na przedstawieniu dwóch głównych rodzajów systemów fotowoltaicznych – on-grid i off-grid. Każdy z nich oferuje różne korzyści i najlepiej dopasować je do indywidualnych potrzeb, oczekiwań oraz warunków lokalnych. System on-grid jest zalecany dla tych, którzy szukają elastyczności i niższych kosztów początkowych, natomiast off-grid zapewnia niezależność i samowystarczalność energetyczną, szczególnie w trudno dostępnych lokalizacjach

Wybór między systemami on-grid i off-grid powinien być podyktowany nie tylko obecnymi warunkami rynkowymi i technologicznymi, ale także przewidywaniami dotyczącymi przyszłych zmian w tych obszarach. W kontekście szybkiego postępu technologicznego, ewolucji modeli finansowych oraz zmieniających się potrzeb konsumentów, kluczowe staje się podejmowanie świadomych i przyszłościowo zorientowanych decyzji dotyczących zrównoważonego wykorzystania energii.